Κριτήριο Αξιολόγησης Γ΄ Λυκείου - Τεχνητή νοημοσύνη

 

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ:

 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Πηγή Εικόνας: https://watchandchill.gr/o-emvlimatikos-thaymastos-kainoyrios-kosmos-ginetai-tileoptiki-seira/

Κείμενο 1: Σπύρος Κασάπης - Τεχνητή Νοημοσύνη: Τα θετικά, τα αρνητικά και το μέλλον

1.      Μηχανική μάθηση (αγγ. Machine Learning) ονομάζεται ο τομέας της τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύσσει αλγόριθμους και μοντέλα, τα οποία επιτρέπουν σε υπολογιστές να μαθαίνουν και να βελτιώνουν την απόδοσή τους στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων, χωρίς αυτοί να είναι ρητά προγραμματισμένοι. Το πεδίο αυτό έχει αποκτήσει δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια, λόγω της αυξανόμενης διαθεσιμότητας μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων, αλλά και λόγω της ανάπτυξης ισχυρότερων υπολογιστικών συστημάτων.

2.      Η μηχανική μάθηση έχει ποικίλες εφαρμογές σε διάφορους τομείς, όπως τα αυτόνομα αυτοκίνητα, την υγειονομική περίθαλψη, ακόμη και τη βελτίωση της εμπειρίας των χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για παράδειγμα, τα αυτόνομα αυτοκίνητα χρησιμοποιούν αλγόριθμους μηχανικής μάθησης που αναλύουν δεδομένα αισθητήρων και λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την πλοήγηση σε δρόμους, αλλά και την αποφυγή εμποδίων. Στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, η μηχανική μάθηση χρησιμοποιείται για την ανάλυση ιατρικών φωτογραφιών (π.χ. ακτινογραφίες) με σκοπό τη βελτίωση της ακρίβειας των διαγνώσεων. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης χρησιμοποιούνται για την ανάλυση δεδομένων χρηστών και την παροχή εξατομικευμένων συστάσεων για το ψηφιακό περιεχόμενο.

3.      Μια πρόσφατη εξέλιξη στον τομέα της μηχανικής μάθησης είναι τα «μεγάλα γλωσσικά μοντέλα» (ΜΓΜ), όπως το ChatGPT, τα οποία εκπαιδεύονται σε τεράστιες ποσότητες κειμένου και μπορούν να δημιουργήσουν με τη σειρά τους δικά τους κείμενα που μοιάζουν με αυτά ανθρώπων. Τα μοντέλα αυτά έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώνουν προτάσεις, παραγράφους, ακόμη και ολόκληρα άρθρα (π.χ. οι προτάσεις του κειμενογράφου στο Gmail), καθιστώντας τα χρήσιμα για τη μετάφραση γλώσσας, τη σύνοψη κειμένου και τη δημιουργία περιεχομένου.

4.      Μια άλλη εντυπωσιακή εξέλιξη της μηχανικής μάθησης είναι η χρήση μοντέλων «κειμένου σε εικόνα» (αγγ. text-to-image), όπως το Stable Diffusion, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει ρεαλιστικές εικόνες με βάση μια δεδομένη περιγραφή κειμένου. Αυτά τα μοντέλα έχουν τη δυνατότητα να φέρουν επανάσταση στον τομέα της γραφιστικής, καθώς επιτρέπουν τη δημιουργία εικόνων υψηλής ποιότητας από απλές περιγραφές κειμένου, μειώνοντας την ανάγκη της χειρωνακτικής εργασίας για τη δημιουργία εικόνων. Η τεχνολογία αυτή έχει εφαρμογές σε τομείς, όπως η διαφήμιση, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη γρήγορη δημιουργία εικόνων για προϊόντα, αλλά και την ψυχαγωγία, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην δημιουργία ρεαλιστικών εικόνων για βιντεοπαιχνίδια και ταινίες.

5.      Ένας πιθανός κίνδυνος των ΜΓΜ είναι ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή πλαστού ή παραπλανητικού περιεχομένου. Για παράδειγμα, κάποιος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο μοντέλο για να δημιουργήσει μεγάλες ποσότητες κειμένου που ενώ φαίνεται να είναι γραμμένα από άνθρωπο, έχουν σκοπό την παραπληροφόρηση ή τη διάδοση προπαγάνδας. Επιπλέον, η χρήση τέτοιων μοντέλων που δημιουργούν περιεχόμενο αυτόματα θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει στη μείωση (ή εξάλειψη!) της ανθρώπινης δημιουργικότητας, καθώς συγγραφείς θα βασίζονται σε τέτοια μοντέλα για την παραγωγή γραπτού περιεχομένου, αντί να δημιουργούν πρωτότυπες ιδέες.

6.      Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα ΜΓΜ δεν είναι εγγενώς επιβλαβή. Στην πραγματικότητα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για καλό σκοπό, όπως να βοηθήσουν στη μετάφραση γλωσσών, αλλά και να συνοψίσουν εύκολα εργασίες. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η χρήση ΜΓΜ για την παραγωγή ψεύτικου ή παραπλανητικού περιεχομένου δεν είναι καινούργιο πρόβλημα. Ψεύτικοι λογαριασμοί που παραπληροφορούν υπάρχουν στο διαδίκτυο εδώ και χρόνια. Είναι λοιπόν σημαντικό να χρησιμοποιούμε την κριτική μας σκέψη και να είμαστε προσεκτικοί όσον αφορά το περιεχόμενο που καταναλώνουμε, είτε έχει παραχθεί από ανθρώπους είτε από μηχανές.

7.      Παρά τους πιθανούς κινδύνους που ελλοχεύουν από την χρήση ΜΓΜ, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα συγκεκριμένα μοντέλα δεν είναι παρά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διάφορους σκοπούς (καλούς ή κακούς). Αν χρησιμοποιηθούν με υπευθυνότητα και προσοχή, τα μοντέλα μηχανικής μάθησης έχουν τη δυνατότητα να ωφελήσουν σημαντικά την κοινωνία και να βελτιώσουν την καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, τα μοντέλα μηχανικής μάθησης μπορούν να βοηθήσουν στη μετάφραση γλώσσας και την αναγνώριση εικόνων, δίνοντας στους ανθρώπους παραπάνω χρόνο στο να επικεντρωθούν σε πιο σύνθετες και δημιουργικές εργασίες.

8.      Εν κατακλείδι, προϋπόθεση για να αλληλεπιδρά ο άνθρωπος με τις μηχανές στο μέλλον -με δίκαιο και πολιτισμένο τρόπο- είναι να χρησιμοποιούνται αυτά τα εργαλεία με υπευθυνότητα και να εξετάζονται οι πιθανές συνέπειες της χρήσης τους. Δουλεύοντας μαζί, άνθρωποι και μοντέλα μηχανικής μάθησης έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν σπουδαία πράγματα και να βελτιώσουν τον κόσμο μας.[…]

9.      Θα παρατηρήσατε ίσως πως ως συγγραφέας του παρόντος άρθρου, απέφυγα να χρησιμοποιήσω πρώτο πρόσωπο στο αρχικό κείμενο. Αυτό έγινε διότι οτιδήποτε διαβάσατε στην προηγούμενη ενότητα δεν το έγραψα εγώ, αλλά το ChatGPT, και θα ήταν άδικο -τουλάχιστον για τον αλγόριθμο- να καπηλευτώ το έργο του. Όλα τα παραπάνω λοιπόν είναι οι απαντήσεις του συγκεκριμένου αλγόριθμου, όταν του ζήτησα να μου γράψει σε μερικές παραγράφους την άποψή του για την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να τη δημοσιεύσω σε ένα άρθρο της «Εφημερίδας των Συντακτών»:

*Ο Σπύρος Κασάπης είναι ερευνητής στο εργαστήριο Advanced Supercomputing Division της NASA

Πηγή:  Εφημερίδα των Συντακτών, 29/12/2022

 

Κείμενο 2: Εξελικτική Ρομποτική: Η θεωρία του Δαρβίνου στα ρομπότ

 

1.      Mέχρι τώρα τα ρομπότ εκτελούν εντολές. Οι επιστήμονες όμως έκαναν ένα βήμα παραπέρα και πλέον μαθαίνουν με τη βοήθεια της «εξελικτικής ρομποτικής» στα ρομπότ πως να μεταδίδουν από γενιά σε γενιά χαρακτηριστικά και δεξιότητες. Χάρη στην επιστήμη της «εξελικτικής ρομποτικής» τα ρομπότ αρχίζουν πια να μαθαίνουν αυτόνομα, προσαρμόζονται σε νέες συνθήκες, συνεργάζονται και εξειδικεύονται, όπως ένας ζωντανός οργανισμός.

2.      Η λέξη ρομπότ προέρχεται από τη σλαβική λέξη για την εργασία (ρομπότα). Καθιερώθηκε από τον θεατρικό συγγραφέα Κάρελ Τσάπεκ στο έργο του «R.U.R.» (Rossum's Universal Robots) το 1920. Γενικά ρομπότ ονομάζεται οποιαδήποτε μηχανική συσκευή που μπορεί να υποκαταστήσει τον άνθρωπο σε διάφορες εργασίες, λειτουργώντας είτε κάτω από τον απευθείας έλεγχό του, ή αυτόνομα υπό τον έλεγχο λογισμικού. Τα ρομπότ μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνται σε εργασίες που είναι δύσκολες, επικίνδυνες, ή αδύνατο να πραγματοποιηθούν από άνθρωπο και βέβαια σε επαναλαμβανόμενες εργασίες ακριβείας στις αλυσίδες παραγωγής.

3.      Η συνήθης εικόνα των ρομπότ είναι είτε αυτή των ρομποτικών βραχιόνων στα εργοστάσια (π.χ. συναρμολόγησης αυτοκινήτων), είτε εκείνη των ανθρωπόμορφων ρομπότ (ανδροειδών) με αισθητήρες όρασης, ακοής κ.λπ., που οι κατασκευαστές τους προσπαθούν να μοιάζουν και στη συμπεριφορά τους στον άνθρωπο. Αυτά ισχύανε μέχρι πρόσφατα. Σήμερα, ανοίγει ο δρόμος για την κατασκευή ρομπότ, τα οποία θα μιμούνται τα ζώα και θα εξελίσσονται συνεχώς, ώστε να προσαρμόζονται καλύτερα στο περιβάλλον τους - ένα είδος ρομποτικής δαρβινικής εξέλιξης. Ήδη, ρομπότ που μπορεί να φτιάξει άλλα ρομπότ πιο εξελιγμένα στον τρόπο που κινούνται, χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση, δημιούργησαν Βρετανοί και Ελβετοί ερευνητές. Πρόκειται για ένα σοβαρό επίτευγμα που θα αλλάξει την πορεία των πραγμάτων, αν και είναι σε πολύ αρχικό ακόμη στάδιο.

4.      Οι μηχανικοί των πανεπιστημίων Κέμπριτζ (Τμήμα Μηχανικής) και ΕΤΗ της Ζυρίχης (Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών-Ινστιτούτο Ρομποτικής και Έξυπνων Συστημάτων), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS One», σύμφωνα με το BBC, δημιούργησαν ένα ρομπότ από εύκαμπτο μαλακό πλαστικό, που κάνει άλματα σαν ακρίδα. Η πρωτοτυπία του ρομποτικού συστήματος είναι ότι έχει τη δυνατότητα να βελτιώνεται προοδευτικά και να βελτιώνει τις επιδόσεις του στα πηδήματα, καθώς επίσης να «γεννά μωρά», τα οποία με τη σειρά τους κινούνται ακόμη καλύτερα.

5.      Ακούγεται λίγο σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας - ένα ρομπότ που φτιάχνει τα δικά του ρομποτάκια - όμως στην ουσία αυτό πέτυχαν οι ερευνητές. Προς το παρόν, τα «μωρά» είναι πλαστικοί κύβοι που έχουν ένα κινητήρα στο εσωτερικό τους. Η κατασκευή τους γίνεται από έναν «μητρικό» ρομποτικό βραχίονα, ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει διάφορα σχήματα «μωρών». Το μητρικό ρομπότ αξιολογεί κάθε φορά - χωρίς παρεμβολή ανθρώπου - ποιες περαιτέρω βελτιώσεις πρέπει να κάνει στον σχεδιασμό του «μωρού», ώστε αυτό να έχει βελτιωμένη απόδοση. Μέχρι στιγμής το ρομπότ-μητέρα έχει δημιουργήσει δέκα γενιές ρομπότ-παιδιών και η τελευταία γενιά μπορεί να διασχίσει διπλάσια απόσταση σε σχέση με την πρώτη, προτού ξεμείνει από ηλεκτρική ενέργεια. Δηλαδή μέσα σε δέκα «γενιές» έχει αυξήσει κατά 100% τις επιδόσεις του στον τομέα της κίνησης.

6.      Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα στη βιολογία είναι πώς προήλθε η νοημοσύνη. Χρησιμοποιούμε τη ρομποτική για να εξερευνήσουμε αυτό το μυστήριο. Θέλουμε να δούμε τα ρομπότ ικανά για καινοτομία και δημιουργικότητα », δήλωσε ο ερευνητής. Ο επικεφαλής της έρευνας θεωρεί εφικτό ότι σε 20 χρόνια θα έχουν πλέον δημιουργηθεί ρομπότ με ικανότητες ανάλογες εκείνων των ρομπότ που πρωταγωνιστούν σε ταινίες όπως ο «Πόλεμος των 'Αστρων» και το «Σταρ Τρεκ».

7.      Οι ερευνητές οραματίζονται ήδη ότι τα μελλοντικά ρομπότ που θα εργάζονται στις αυτοκινητοβιομηχανίες, δεν θα κάνουν απλώς συναρμολογήσεις, αλλά θα είναι τόσο έξυπνα, ώστε να αντιλαμβάνονται μόνα τους τα ελαττώματα σε ένα αυτοκίνητο και να φροντίζουν να το επιδιορθώνουν. Καθώς επίσης ρομπότ που θα χρησιμοποιούνται στη γεωργία και θα δοκιμάζουν ελαφρώς διαφορετικές μεθόδους καλλιέργειας και συγκομιδής, για να δουν κατά πόσο αυτό θα βελτιώσει την αποδοτικότητα. […]

                                                       Πηγή: tvxs 01 Νοεμβρίου 2017 15:14

Κείμενο 3: Άλντους Χάξλεϋ – Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος (απόσπασμα)

Ο Άλντους Χάξλεϋ (Aldous Leonard Huxley, 26 Ιουλίου 1894 – 22 Νοεμβρίου 1963) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος και σατιρικός συγγραφέας. Το μυθιστόρημα Θαυμαστός καινούριος κόσμος (Βrave New World, πρώτη δημοσίευση 1932) συνιστά μια εφιαλτική, προφητική ενατένιση ενός τέλειου τεχνοκρατικά πολιτισμού μίας μελλοντικής κοινωνίας που βασίζεται στον φυσικό και ψυχολογικό καταναγκασμό.

Το κτήριο: γκρίζο, τετράγωνο, τριάντα τέσσερα ολόκληρα πατώματα. Και στην είσοδο η επιγραφή:

ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΩΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ.

Στον θυρεό το έμβλημα τού Παγκόσμιου Κράτους:

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ, ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ.

Η πελώρια αίθουσα, στο ισόγειο, έβλεπε κατά τον Βορρά. Έξω ήταν καλοκαίρι. Μέσα στην αίθουσα η θερμοκρασία ήταν τροπική. Κι όμως, τι χειμώνας γύρω! Τι παγωνιά! Μια ηλιαχτίδα που ταξίδευε, απ’ το μεγάλο παράθυρο, μάταια έψαχνε να βρει κάποια επιφάνεια που να την σκεπάζει κανένα βαρύ, σπλαχνικό υφαντό. Κάποιο ρίγος πνευματικότητας σ’ ένα αχνό σχήμα.

Όλα γύρω, χειμωνιά στη χειμωνιά. Τζάμι και νίκελ, και η ζοφερά γυαλισμένη πορσελάνη των επιστημονικών εργαστηρίων. Άσπρες οι φόρμες των εργαζομένων, και τα χέρια τους ντυμένα με γάντια από καουτσούκ στο χρώμα των πτωμάτων. Φάντασμα το φως, παγωμένο λείψανο. Μόνο από τους μπρούντζινους σωλήνες των μικροσκοπίων δανειζότανε μια ουσία κάπως πλούσια και ζωντανή. Κάτω από κάθε φακό, σαν μικρά, ορεκτικά κομμάτια κασέρι, ήταν τα λήμματα, σ’  ατέλειωτες σειρές, παρατεταγμένα πάνω στα εργαστηριακά τραπέζια.

«Κι αυτός», είπε ο Διευθυντής ανοίγοντας την πόρτα, «είναι ο Θάλαμος Γονιμοποίησης».

Την ώρα που ο Διευθυντής Επωαστηρίων και Πληθυσμιακού Προγραμματισμού μπήκε στον θάλαμο, τριακόσιοι Γονιμοποιοί, σκυμμένοι πάνω στα όργανα τής εργασίας τους, ήταν βυθισμένοι στη δουλειά τους, μέσα σε μια αποπνικτική, σχεδόν, σιγή, τη σιγή τής απόλυτης προσήλωσης, που την διέκοπτε μόνον κάποιος ψίθυρος, ή έστω κι ένα μικρό μηχανικό σύριγμα. Μια ομάδα από νέους φοιτητές που μόλις είχαν φτάσει στο Κέντρο, νεαρά ροδομάγουλα ξεπεταρούδια, ακολουθούσαν τον Διευθυντή κατά πόδας, σχεδόν, σαν αυτόματα. Ο καθένας τους κρατούσε ένα σημειωματάριο όπου σημείωνε, με βιάση, τα όσα έλεγε ο διαπρεπέστατος άνδρας. Ναι, είχαν το προνόμιο να αντλούν τη γνώση από την πηγή. Και τι προνόμιο! Ο Διευθυντής Επωαστηρίων και Πληθυσμιακού Προγραμματισμού τού Κεντρικού Λονδίνου πάντοτε φρόντιζε να οδηγεί προσωπικά τους νέους φοιτητές στην πρώτη επίσκεψη των διαφόρων τμημάτων.

«Έτσι, για να σάς παράσχω μια γενική ιδέα», εξηγούσε.

Βέβαια, κάποια γενική ιδέα θα έπρεπε να αποκτήσουν για να μπορούν να διεκπεραιώνουν υπεύθυνα την εργασία τους. Αλλά μόνον τόση, όση χρειαζότανε και τίποτα παραπάνω — τα χρηστά μέλη του Συνόλου, για να είναι ευτυχή, δεν πρέπει να ξέρουν πολλά.

Όλοι, άλλωστε, το ήξεραν πως οι λεπτομέρειες είναι που οδηγούν στην αρετή και την ευτυχία, ενώ οι γενικότητες είναι απλώς αναγκαία πνευματικά κακά. Η Κοινωνία δεν βασίζεται στους φιλόσοφους, αλλά στους φιλολόγους και στους συλλέκτες γραμματοσήμων.

 

«Από αύριο», συνήθιζε να λέει, χαμογελώντας με μια κάπως απειλητική μεγαθυμία, «θα στρωθείτε σε σοβαρή εργασία και δεν θα έχετε καιρό για γενικότητες. Στο μεταξύ όμως, θα σάς πω ολίγα τινά…».

Οι νέοι σπουδαστές κρατούσαν σημειώσεις σαν τρελοί. Είχαν το προνόμιο να καταγράφουν τα «ολίγα τινά» στο σημειωματάριό τους κατ’ ευθείαν από την πηγή. Και τι προνόμιο!

Ψηλός, λιγνός και ευθυτενής, ο Διευθυντής προχώρησε στον θάλαμο. Είχε μακρύ σαγόνι, μεγάλα προεξέχοντα δόντια που τα σκέπαζαν, όταν δεν μιλούσε, πλούσια, καλογραμμένα χείλια. Να ‘ταν νέος; Να ‘ταν γέρος; Τριάντα; Πενήντα; Πενήντα πέντε; Ήταν δύσκολο να το πεις και, στο κάτω-κάτω, το θέμα δεν είχε σημασία. Στο έτος αυτό της Σταθερότητας, το 632 Α.Θ.Μ.*, δεν σου περνούσε καν από το μυαλό το θέμα τής ηλικίας. Ήταν, πια, εντελώς ξεπερασμένο

«θ’ αρχίσω από την αρχή», είπε ο Δέλτα Έψιλον Πι Πι, και οι πιο επιμελείς από τους φοιτητές κατέγραψαν, κι αυτή, ακόμη, την πρόθεση του στο σημειωματάριό τους: «Θ’ αρχίσουμε από την αρχή!».

****************************

* 632 Α.Θ.Μ. = Από θεοποιήσεως Μηχανής. Το έτος Ένα Α.Θ.Μ. τοποθετείται, περίπου, στην ιστορική περίοδο τής διάδοσης ατμοκινήτων αυτοκινήτων στην αμερικανική ήπειρο από έναν προφήτη που άκουγε στο όνομα Χένρυ Φορντ (Σ.τ.Μ.).

 

Πηγή: Aldous Huxley, Θαυμαστός Καινούριος κόσμος, μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης, Αθήνα: Μέδουσα 1991.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

ΘΕΜΑ Α:

Α1. Ποιες προϋποθέσεις θα επιτρέψουν στον άνθρωπο να αναπτύξει μια γόνιμη αλληλεπίδραση με τον κόσμο των μηχανών, σύμφωνα με τον συντάκτη του Κειμένου 1; Να συνοψίσετε την απάντησή σας σε μια παράγραφο 70-80 λέξεων.

  Μονάδες 20                                                                                                           

ΘΕΜΑ Β:                                                                                                                           

Β1.  Να επιβεβαιώσετε ή να διαψεύσετε τους ακόλουθους ισχυρισμούς που αναφέρονται στα Κείμενα 1 και 2 και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με χωρία στο κείμενο:

α) Ο συντάκτης αισιοδοξεί πως η αυτόματη δημιουργία περιεχομένου θα τονώσει την πρωτοτυπία των συγγραφέων (Κείμενο 1).

β) Τόσο οι άνθρωποι όσοι και οι μηχανές θα μπορούσαν να δημοσιεύσουν παραπλανητικό υλικό στο διαδίκτυο (Κείμενο 1).

γ) Η λέξη «ρομπότ» καθιερώθηκε από τη σειρά ταινιών «Πόλεμος των Άστρων» (Κείμενο 2).

δ) Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στον «μητρικό» ρομποτικό βραχίονα καθιστούν δυνατές τις περαιτέρω βελτιώσεις στις επόμενες γενιές ρομπότ (Κείμενο 2).

ε) Τα σημερινά ρομπότ περιορίζονται στη συναρμολόγηση των αυτοκινήτων και δεν μπορούν να διακρίνουν τυχόν ατέλειες κατασκευής (Κείμενο 2).

                                                                                                                         

  Μονάδες 10

 

Β2. α)  Αφού διαβάσετε προσεκτικά την 5η παράγραφο του Κειμένου 2, να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:

i)                   «η τελευταία γενιά μπορεί να διασχίσει διπλάσια απόσταση σε σχέση με την πρώτη»: Να εντοπίσετε στο απόσπασμα τις διαβαθμίσεις βεβαιότητας (επιστημική τροπικότητα) στις απόψεις του συγγραφέα Μονάδες 3)

ii)                 ii)  «Δηλαδή μέσα σε δέκα «γενιές» έχει αυξήσει κατά 100% τις επιδόσεις του στον τομέα της κίνησης»: Ποιο είδος σύνταξης χρησιμοποιείται  (Μονάδες 2); Ποιο είναι το επικοινωνιακό αποτέλεσμα της χρήσης του (Μονάδες 3);

  

Μονάδες 8                                                                                                                          

 

β) Ποια είναι η πρόθεση του συντάκτη στις δύο πρώτες παραγράφους του Κειμένου 1 (Μονάδες 2); Ποια μέσα αξιοποιούνται για την επίτευξη του επικοινωνιακού σκοπού  (Μονάδες 5);

   Μονάδες 7

                                                                                                                          

Β3 α) i) Να επισημάνετε τρεις διαρθρωτικές λέξεις που χρησιμοποιεί ο συντάκτης στην 6η παράγραφο του Κειμένου 1, επισημαίνοντας παράλληλα τι δηλώνουν (μονάδες 3). ii) Ποια είναι η επικοινωνιακή λειτουργία του α΄ πληθυντικού προσώπου στην ίδια παράγραφο; (Μονάδες 2);

  Μονάδες 5                                                                                                                         

β) Να σχολιάσετε τις γλωσσικές επιλογές του συντάκτη στην 4η παράγραφο του Κειμένου 2.

  Μονάδες 5                                                                                                                   

ΘΕΜΑ Γ:

Ποιο είναι το θεματικό κέντρο του Κειμένου 3, σύμφωνα με την κρίση σας; Να παραθέσετε τρεις κειμενικούς δείκτες που τεκμηριώνουν την απάντησή σας. Να σχολιάσετε τις αντιδράσεις των νέων σπουδαστών ενώπιον του Διευθυντή Επωαστηρίων και Πληθυσμιακού Προγραμματισμού.

         Μονάδες 15                                                                                                                     

ΘΕΜΑ Δ:

Σε μια επιστολή σας, που θα δημοσιευτεί σ’ ένα πασίγνωστο επιστημονικό περιοδικό, να αναφερθείτε στις αρνητικές όψεις της αυτοματοποίησης. Μπορείτε να αντλήσετε ιδέες από τα κείμενα αναφοράς. (350-400 λέξεις).

    Μονάδες 30