Επίκουρος-Κύριαι Δόξαι 23-26

 

Αρχαία Γ΄Λυκείου

Αδίδακτο Κείμενο

Επίκουρος-Κύριαι Δόξαι 23-26

 

Ο Διογένης Λαέρτιος, ιστοριογράφος των φιλοσόφων της αρχαιότητας, συνέγραψε τον 3ο αιώνα μ.Χ. το έργο Βίοι φιλοσόφων που  εκτείνεται σε 10 βιβλία. Το 10ο βιβλίο περιέχει τον Βίο του Επίκουρου, τρεις επιτομικές επιστολές και τις «Κύριες Δόξες» που συνιστούν μια σύνοψη της φιλοσοφίας του.

 

(23) Εἰ μάχῃ πάσαις ταῖς αἰσθήσεσιν, οὐχ ἕξεις οὐδ' ἃς ἂν φῇς αὐτῶν διεψεῦσθαι πρὸς τί ποιούμενος τὴν ἀναγωγὴν κρίνῃς. (24) Εἴ τιν' ἐκβαλεῖς ἁπλῶς αἴσθησιν καὶ μὴ διαιρήσεις τὸ δοξαζόμενον κατὰ τὸ προσμένον καὶ τὸ παρὸν ἤδη κατὰ τὴν αἴσθησιν καὶ τὰ πάθη καὶ πᾶσαν φανταστικὴν ἐπιβολὴν τῆς διανοίας, συνταράξεις καὶ τὰς λοιπὰς αἰσθήσεις τῇ ματαίῳ δόξῃ, ὥστε τὸ κριτήριον ἅπαν ἐκβαλεῖς. εἰ δὲ βεβαιώσεις καὶ τὸ προσμένον ἅπαν ἐν ταῖς δοξαστικαῖς ἐννοίαις καὶ τὸ μὴ τὴν ἐπιμαρτύρησιν, οὐκ ἐκλείψεις τὸ διεψευσμένον· ὡς τετηρηκὼς ἔσῃ πᾶσαν ἀμφισβήτησιν κατὰ πᾶσαν κρίσιν τοῦ ὀρθῶς ἢ μὴ ὀρθῶς. (25) Εἰ μὴ παρὰ πάντα καιρὸν ἐπανοίσεις ἕκαστον τῶν πραττομένων ἐπὶ τὸ τέλος τῆς φύσεως, ἀλλὰ προκαταστρέψεις εἴτε φυγὴν εἴτε δίωξιν ποιούμενος εἰς ἄλλο τι, οὐκ ἔσονταί σοι τοῖς λόγοις αἱ πράξεις ἀκόλουθοι. ) 26) Τῶν ἐπιθυμιῶν ὅσαι μὴ ἐπ' ἀλγοῦν ἐπανάγουσιν ἐὰν μὴ συμπληρωθῶσιν οὐκ εἰσὶν ἀναγκαῖαι ἀλλ' εὐδιάχυτον τὴν ὄρεξιν ἔχουσιν, ὅταν δυσπόριστοι ἢ βλάβης ἀπεργαστικαὶ δόξωσιν εἶναι.

 

Πηγή: https://www.epicuros.gr/ 

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

Α1. Να μεταφραστεί το ακόλουθο χωρίο του αποσπάσματος: Εἰ μὴ παρὰ πάντα καιρὸν ἐπανοίσεις ἕκαστον τῶν πραττομένων… ὅταν δυσπόριστοι ἢ βλάβης ἀπεργαστικαὶ δόξωσιν εἶναι.

                                                                                                               Μονάδες 10

Α2. Ποια θέση κατέχουν οι αισθήσεις στο φιλοσοφικό κοσμοείδωλο του Επίκουρου. Στην απάντησή σας μην ξεχάσετε να κάνετε κειμενικές αναφορές.

                                                                                                                Μονάδες 10

Β1. Να μετατρέψετε τους ακόλουθους τύπους στη ζητούμενη κάθε φορά πτώση: 

πᾶσαν: γενική πληθυντικού

ἐννοίαις: δοτική ενικού

φύσεως: κλητική ενικού

σοι: αιτιατική πληθυντικού

                                                                                                             Μονάδες  4

Β2. Να γραφεί το απαρέμφατο των ρημάτων (χωρίς να γίνει καμία αλλαγή στον χρόνο και τη φωνή) του ακόλουθου αποσπάσματος

Εἰ μάχῃ πάσαις ταῖς αἰσθήσεσιν, οὐχ ἕξεις οὐδ' ἃς ἂν φῇς αὐτῶν διεψεῦσθαι πρὸς τί ποιούμενος τὴν ἀναγωγὴν κρίνῃς.

                                                                                                                 Μονάδες 4

Β3. Να γραφούν τα παραθετικά των ακόλουθων τύπων:

ματαίῳ

ὀρθῶς

                                                                                                                 Μονάδες 2

 

 

 

Γ1. Να αναγνωριστεί ο υποθετικός λόγος του ακόλουθου αποσπάσματος και να τραπεί στον υποθετικό λόγο του αντίθετου του πραγματικού:

Τῶν ἐπιθυμιῶν ὅσαι μὴ ἐπ' ἀλγοῦν ἐπανάγουσιν ἐὰν μὴ συμπληρωθῶσιν οὐκ εἰσὶν ἀναγκαῖαι ἀλλ' εὐδιάχυτον τὴν ὄρεξιν ἔχουσιν

 

                                                                                                               Μονάδες 4

Γ2. Να τραπεί η ακόλουθη πρόταση οὐκ ἔσονταί σοι τοῖς λόγοις αἱ πράξεις ἀκόλουθοι στον πλάγιο λόγο με όλους τους δυνατούς τρόπους. Να χρησιμοποιήσετε ως πρόταση εξάρτησης την ακόλουθη: Ἐπίκουρος μὲν ἔλεγε τῷ φίλῳ.

                                                                                                            Μονάδες 3                 

Γ3.  Να αναγνωριστούν συντακτικά οι ακόλουθοι όροι του αποσπάσματος:

ἅπαν

τῶν πραττομένων

τοῖς λόγοις

                                                                                                                    Μονάδες 3

Επιμέλεια:  Κωνσταντίνος Κωστέας

                        Φιλόλογος

                        MSc: Νεοελληνική Φιλολογία