Μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου, οι Αθηναίοι εξεγέρθηκαν εναντίον των Μακεδόνων του Αντίπατρου. Απότοκο της συμμαχίας των Αθηναίων με άλλες πόλεις-κράτη ήταν η έκρηξη του Λαμιακού πολέμου (323-322 π.Χ.). Στον επιτάφιο λόγο του για τους νεκρούς της πρώτης φάσης της σύρραξης, η οποία ήταν νικηφόρα για τον αθηναϊκό στρατό, ο ρήτορας Υπερείδης (389 π.Χ. - 322 π.Χ.) αποτίνει φόρο τιμής όχι μόνο στους πεσόντες στρατιώτες αλλά κυρίως στον στρατηγό Λεωσθένη, επικεφαλής του στρατεύματος που αντιμετώπισε τους Μακεδόνες. Το απόσπασμα που ακολουθεί αποτελεί την παραμυθία (παρηγοριά) στους συγγενείς των νεκρών.
[41] Χαλεπὸν μὲν ἴσως ἐστὶ τοὺς ἐν τοῖς τοιούτοις ὄντας πάθεσι παραμυθεῖσθαι. τὰ γὰρ πένθη οὔτε λόγῳ οὔτε νόμῳ κοιμίζεται, ἀλλ’ ἡ φύσις ἑκάστου καὶ φιλία πρὸς τὸν τελευτήσαντα ὁρισμὸν ἔχει τοῦ λυπεῖσθαι. ὅμως δὲ χρὴ θαρρεῖν καὶ τῆς λύπης παραιρεῖν εἰς τὸ ἐνδεχόμενον, καὶ μεμνῆσθαι μὴ μόνον τοῦ θανάτου τῶν τετελευτηκότων, ἀλλὰ καὶ τῆς ἀρετῆς ἧς καταλελοίπασιν. [42] οὐ γὰρ θρήνων ἄξια πεπόνθασιν, ἀλλ’ ἐπαίνων μεγάλων πεποιήκασιν. εἰ δὲ γήρως θνητοῦ μὴ μετέσχον, ἀλλ’ εὐδοξίαν ἀγήρατον εἰλήφασιν, εὐδαίμονές τε γεγόνασι κατὰ πάντα. ὅσοι μὲν γὰρ αὐτῶν ἄπαιδες τετελευτήκασιν, οἱ παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἔπαινοι παῖδες αὐτῶν ἀθάνατοι ἔσονται. ὅσοι δὲ παῖδας καταλελοίπασιν, ἡ τῆς πατρίδος εὔνοια ἐπίτροπος αὐτοῖς τῶν παίδων καταστήσεται. [43] πρὸς δὲ τούτοις, εἰ μέν ἐστι τὸ ἀποθανεῖν ὅμοιον τῷ μὴ γενέσθαι, ἀπηλλαγμένοι εἰσὶ νόσων καὶ λύπης καὶ τῶν ἄλλων τῶν προσπιπτόντων εἰς τὸν ἀνθρώπινον βίον· εἰ δ’ ἔστιν αἴσθησις ἐν Ἅιδου καὶ ἐπιμέλεια παρὰ τοῦ δαιμονίου, ὥσπερ ὑπολαμβάνομεν, εἰκὸς τοὺς ταῖς τιμαῖς τῶν θεῶν καταλυομέναις βοηθήσαντας πλείστης κηδεμονίας ὑπὸ τοῦ δαιμονίου τυγχάνειν.
Παρατηρήσεις:
Γ1. Να μεταφραστεί το ακόλουθο χωρίο του αποσπάσματος: [Χαλεπὸν μὲν ἴσως ἐστὶ … μεγάλων πεποιήκασιν.]
Μονάδες 10
Γ2. Γιατί πρέπει να περιορίσουν τον θρήνο οι συγγενείς των πεσόντων της πρώτης φάσης του Λαμιακού Πολέμου; Ποια είναι η ανταμοιβή αυτών των νεκρών σύμφωνα με τον Υπερείδη;
Μονάδες 10
Γ3 α) Να γραφούν οι μετοχές αορίστου των ρημάτων του αποσπάσματος. Να μη γίνει καμία αλλαγή στη φωνή.
οἱ παρὰ τῶν Ἑλλήνων ἔπαινοι παῖδες αὐτῶν ἀθάνατοι ἔσονται. ὅσοι δὲ παῖδας καταλελοίπασιν, ἡ τῆς πατρίδος εὔνοια ἐπίτροπος αὐτοῖς τῶν παίδων καταστήσεται.
Μονάδες 3
β) Να γραφούν τα παραθετικά των υπογραμμισμένων επιθέτων του αποσπάσματος: μεγάλων, εὐδαίμονές πλείστης.
Μονάδες 3
γ) Να γράψετε στο τετράδιό σας τον τύπο που ζητείται για
καθεμία από τις παρακάτω λέξεις:
γήρως: δοτική ενικού
ἄπαιδες: αιτιατική πληθυντικού
πατρίδος: κλητική ενικού
εὔνοια: γενική ενικού
Μονάδες 4
Γ4) i) Να τραπεί το ακόλουθο απόσπασμα στον πλάγιο λόγο με πρόταση εξάρτησης: «Ὁ ῥἠτωρ ἔφη:». Να αξιοποιήσετε όλους τους δυνατούς τρόπους.
εἰ μέν ἐστι τὸ ἀποθανεῖν ὅμοιον τῷ μὴ γενέσθαι, ἀπηλλαγμένοι εἰσὶ νόσων καὶ λύπης καὶ τῶν ἄλλων τῶν προσπιπτόντων εἰς τὸν ἀνθρώπινον βίον.
Μονάδες 5
ii) Nα γίνει πλήρης συντακτική ανάλυση της πρότασης:
ὥσπερ ὑπολαμβάνομεν
Μονάδες 2
iii) Να αναγνωριστεί η μετοχή και να αναλυθεί σε δευτερεύουσα πρόταση:
τούς βοήθήσαντας
Μονάδες 3
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου